Ankara Bira Fabrikası. Yitirdiğimiz değerlerden biri daha. Atatürk’ün emriyle bu fabrika, 1925 yılında kuruldu. Çiftlik arazisi üzerine bir bira fabrikası, memurlar ve işçiler için konutlar yapıldı. Düşüncenin inceliğine bakar mısınız?
Bu fabrika (brewery Türkçesi yok) için Viyana’daki Fermentasyon Endüstrisi Teknik Okulu‘ndan Prof. Kluger‘den danışmanlık almıştır. Ekipmanlar ve tesiste bira üretimi için gereken her şey o zamanlar Macaristan’ın Skoda fabrikasından alındı.
Hemen gerisine bakarsak, Atatürk, 1932’de yerli üretime destek, Orta Anadolu arpa üretiminin gelişmesi yanında başka bir şey de istiyordu. Küspelerin kullanılması ve hayvancılığın gelişmesi, sütün kalitesinin artması.
Bira fabrikasının malt artıklarından hayvanlar besleniyor ve bu çok değerli besinlerle daha kaliteli süt vermeye başlıyorlardı. Vizyona bakar mısınız?
Bu bira fabrikası, 1937 yılında 7.5 milyon litre bira üretiyordu. Atatürk, kendi mal varlığı olan bu tesisi 1937 yılında devlet hazinesine devretti. Artık TEKEL Genel Müdürlüğü’nün, yani devletin yani halkın olmuştu.
Aradan yıllar geçti, hala vizyon sahibiydik. 1963 yılında viski üretelim dedik. Evet Türk viskisi ürettik, kendi çiftçimizin arpasıyla, kendi suyumuzla 5 yıllık malt viski ürettik bu fabrikada. İmbikleri dışarıda yaptırıp getirttik, bakırlardı.
Meşe fıçılarda 5 yıl bekletilen öz malt viskimiz, yılda 200 bin litre üretiliyordu. Burada o viskinin kalitesini tartışmayacağım, iyi veya kötü, zayıf veya güçlü, şu an bana karşılaştırabilecek iki Türk viski gösterebiliyor musunuz?
Neyse, sonra biz ne yaptık, yıllar ilerledi, biz durduk. Özelleştirme sonrası, satılan firma dedi ki biz de satıyoruz, artık İngilizlerin oldu. Bugün bizim Yeni Rakı’nın sahibi ile Lagavulin, Talisker, Johnnie Walker malt viskisinin sahibinin aynı olduğunu pek kimse bilmez.
İngilizler satın alınca, “ne Türk viskisi ya” dediler. Kapadılar güzelim fabrikayı. O imbiklere ne oldu biliyor musunuz? O güzelim imbikleri Amerikalılar satın aldı, viski üretmek için. Bugün Virginia Damıtımevi’nde bizim Ankara imbikleri kullanılıyor.
Bu güzel imbiklere iyi bakın, burası, Virginia, ABD. Bu imbikler benzer değil, o imbikler, yani zamanında Ankara’daki fabrikamızdan özelleşme sonrası giden imbikler. Flood bitti. Üzüntümüz baki.
bluesyemre 
Leave a Reply