
Hafızamın derinliklerinde çocukluğumdan bir sahne gözümün önüne geliyor. Kardeşim ve ben yatak odasında lego oyuncaklarımızla oynuyorduk. Bizi nasıl uyku zamanında yatırıyorlarsa biz de çocukları yatağa yatırdık. Peki ya yetişkinler? Biraz neşeyle onların tüm gece uyanık kalacaklarını ilan ettik.
İroniye bakın, yetişkin gerçekliğim tüm gece uyanık kalmak istemekten çok uzak, çünkü bazen tüm gece uyanık kalabiliyorum. Beş çocuk annesi olarak, bazı günlerde evdeki diğer herkesi uyumaya ikna etmeye çabalıyorum ki ben de uyuyabileyim. “Meşgul yıllar” dediğim, insanların kariyer ve aile kurduğu yıllarda uyku iyi gün dostu gibi olabilir. Kendisiyle kaliteli bir zaman isteseniz bile güvenilmezdir.
Ancak, burada bir paradoks olduğu görülüyor. Çoğumuz sık sık yorgun hissediyoruz. The National Sleep Foundation’ın raporuna göre yetişkinler ortalama haftada üç gün uykulu hissediyor. Saygın zaman günlüğü çalışmaları, meşgul insanların bile nicel bir açıdan yeterli miktarda uyuduğunu gösteriyor. Altı haneli kazanç elde eden ve evde çocukları olan kadınların yaşamlarındaki 1001 günü incelediğim zaman günlüğü çalışmasına göre katılımcılar günde ortalama 7,7 saat uyuyorlar. Büyük şirketlerin CEO’ları bile günde 7 saat uyuyor.
Öyleyse neden bu kadar yorgun hissediyoruz?
Sorun şu ki ortalamalar büyük bir problemi görmemizi engelliyor. Birçok insan açısından uyku düzensiz: bazı geceler kısa ve bazı geceler beklenmedik (ve üzücü) bir biçimde uzun.
Bebekli insanlar veya öngörülemez mesai saatleriyle çalışanlar bunu iyi bilse de düzensiz uyku yaygın bir durum. Altı haneli kazanç elde eden ve çocuklu kadınlarla yaptığım çalışmada katılımcıların yüzde 22’sinin salı günleri, çarşamba günlerine kıyasla 90 dakika daha fazla veya daha az uyuduğunu buldum.
Az veya fazla uyumak bazı günlerde yorgunluğa, bazı günlerde kaotik takvimlere yol açabilir. Uykusuzluğun morale ve üretkenliğe olumsuz etki etmesi yaygındır.
Bunun kendi hayatınızda nasıl işlediğini tahmin edebilirsiniz. Pazar sabahı fazladan uyursunuz ve pazar gecesi uykuya dalmakta zorlanırsınız. Pazartesi sabahı erken kalkmanız gerektiği için haftaya vücudunuzun ihtiyaç duyduğu uykudan daha azıyla başlarsınız. Pazartesiniz dolu ve telaşlı geçebilir. Tekrar geç saate kalırsınız ve salı erken kalkarsınız. Uyku borcunuz böylece birikir.
Ancak, uyku söz konusu olduğunda borçların affı olmaz. Bir süre sonra bedeniniz sizi borcunuzu ödemeye zorlar. Salı akşamı televizyon seyrederken kanepede veya çarşamba gecesi çocuğunuzu yatırırken uyuyakalırsınız. Perşembe sabahı alarmınızı ertelersiniz veya alarm çalsa da uyumaya devam edersiniz. Cumartesi sabahı uyursunuz veya gün içinde kestirirsiniz. Böylece cumartesi gecesi de geçe kalırsınız, pazar sabahı uyursunuz ve döngü tekrar başlar.
Bu, talihsiz yolcuları bir aşağı bir yukarı çeken lunapark eğlencelerinden biri gibidir.
Eğlence parkında bu eğlenceli olsa da uykuda değildir. Her gece tutarlı olarak ihtiyacınız olan uykuyu almak en iyisidir. Çoğu yetişkin, iş veya aile sorumlulukları için belirli zamanlarda kalkmaları gerektiğinden tek değişken yatma saatidir.
Diğer bir deyişle, belirli bir uyku zamanına ihtiyacınız var. Aksini yapmak için iyi bir sebebiniz olmadıkça belirli bir saatte yatmalısınız. Uykunuzdan kısmak veya uykusuzluk çekmek yerine her gece ideal miktarda uykunuzu aldığınızda diğer her şey için daha fazla enerjiniz kalır.
Bir uyku zamanı seçmeye ne dersiniz? Bu basit bir matematik problemi.
1. Çoğunlukla saat kaçta kalkmanız gerektiğini belirleyin. Örneğin ben çocuğumu okula götürmek için hafta içi 6:30’da kalkmam gerekiyor.
2. İhtiyacınız olan uyku miktarı kadar geriye sayın. Benim yaklaşık yedi buçuk saate ihtiyacım oluyor. Eğer emin değilseniz bu başlamak için iyi bir miktardır. Böylece uykuya dalma saatim 23:00 oluyor. Sabah 5:00’te kalkması gereken ve yedi saat uykuya ihtiyaç duyan birinin yatma saati 22:00 olurdu. Sekiz saat uykuya ihtiyaç duyan ve sabah 8:00’e kadar kalkması gerekmeyen biri gece 00:00’da yatabilir.
3. Yatmadan 30 dakika öncesine alarm kurun. Bu vakti gevşemek için kullanın.
Bunlar kulağa basit gelse de hayatınızı değiştirebilir.
Son kitabım için yaptığım araştırmaların kapsamında 150 kişiden dokuz hafta boyunca düzenli bir uyku zamanında uyumalarını istedim. Projenin başında ve sonunda katılımcılara dinlenmiş hissedecek kadar uyuyup uyumadıklarını sordum. Yeterince uyuduklarını söyleyen katılımcıların oranı programın başından sonuna kadar yüzde 25 arttı. Sorumluluklarıyla ilgilenmek için yeterli enerjiye sahip olduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 13 arttı. Bir katılımcı “Yeterince uykumu almak hem işte hem de sonrasında en iyi halimi ortaya koymama yardımcı oldu. Bu hafta planladığım her şeye yetişecek kadar enerjim vardı. Bu beni mutlu ediyor” dedi.
Elbette, hayat en iyi niyetli uyku zamanlarını bile sabote edebilir. Stres yaratan bir iş epostası, bir çocuğun yapmadığı ödeviyle ilgili paniği veya ağlayan bir bebek her şeyi bozabilir. Dürüst olmak gerekirse bazen de kendimiz uyanık kalmayı seçiyoruz. Tüm işler yapıldıktan sonra ev sessizken oyalanıp ekrana bakabiliyoruz. Bir katılımcı “Bu gerçekten özgür olduğum tek zaman dilimi” dedi.
Ben de çoğu zaman saat 23:00’ten önceki dakikaların daha yavaş geçmesini diliyorum. Bununla birlikte, kendinizi daha çok boş vakit geçirmek için geç saate kalmak isterken bulursanız iki şeyi hatırlayın.
Birinci olarak, bizler yetişkiniz. Geç saate kalmak için iyi bir nedeniniz varsa bunu yapın. Oyuncaklar gibi tüm gece uyanık kalabilirsiniz! Bir uyku zamanı belirlemek size verdiğiniz kararı hatırlatır. Böylece düşüncesizce uykudan mahrum kalmazsınız.
İkinci olarak, kendimize ayırabileceğimiz başka zamanlar oluşturabiliriz. Her hafta iş ve aile sorumluluklarınızdan izin alacağınız bir akşam belirlemenizi ve okumak veya diğer hobiler için bilinçli aralıklar oluşturmanızı tavsiye ediyorum.
Böylelikle hem uyuyabilir hem de eğlenebilirsiniz. Ancak, bu sadece bir uyku zamanı belirlerseniz mümkündür. Bu kulağa eğlencesiz gelse de görüyorum ki yetişkinler erken yatağa giderek fazladan uyuyabiliyorlar. Bu şekilde bakıldığında uyku zamanı neredeyse bir ödül olabilir.
https://hbrturkiye.com/blog/neden-belirli-bir-uyku-zamanina-ihtiyaciniz-var
Leave a Reply